Çölyak Hastalığı Nedir? Belirtileri Ve Tedavisi Nelerdir?

Vücudumuzdaki besinlerin sindirimindeki (ince bağırsaktaki emilim ) yetersizlik nedeniyle oluşan sindirim sürecinde bozulma meydana gelmektedir. Bu durum sonrasında ise emilim bozukluğu ortaya çıkmaktadır. Bu emilim sorunlarının başında çölyak hastalığı gelmektedir. Aynı zamanda glütene duyarlı entropi olarak da bilinmektedir. Çölyak hastalığı buğday, çavdar, arpa ve yulaf proteini olan glütenine karşı tepki vermesi nedeniyle oluşan bir hastalıktır.

Glutenin ince barsak mukozasın da oluşturduğu hasarın tam nedeni bilinmemektedir. Glüten, glütenin ve gliadin isimli iki proteinden oluşmaktadır. Zararlı olarak görülen protein gliadindir. Gliadin ince bağırsak içindeki dokularda iltihaba neden olarak besinlerin emilimini bozar. İnce bağırsaklarda ilk önce yağ emilimi zarar görür, daha sonra protein, karbonhidrat ve yağda eriyen vitaminler (A vitamini, D vitamini, E vitamini, K vitamini) takip eder.

Çölyak Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Çölyak hastalığının erken belirtileri; İştahsızlık, halsizlik ve kilo kaybı olarak görülür. Hastalık ilerledikçe ince bağırsaklarda yağ emilim mekanizması bozulduğu için yağlı dışkı görülür. Dışkı hacimli, macun renginde, kötü kokulu ve kaygandır.

K vitamini emilimindeki yetersizlik sonucunda meydana gelen ciltte çürükler (ekimoz) görülebilir. Hastalığın ileri evresinde büyüme geriliği görülür ve Osteoporoz gibi kemik hastalıkları görülme riski yüksektir.

Çölyak Hastalığının Tedavisi Nasıl Olur?

Bu hastalığın tedavisi ömür boyu glutensiz diyetten oluşur. Diyet konusunda aile ve hasta bilgilendirilmelidir. Gluten içeren buğday, arpa, çavdar, tarhana, makarna, şehriye, gofret, bisküvi, ekmek ve yulaf diyetten çıkarılmalı bunların yerine pirinç, mısır, mercimek, pirinç veya mısır unu ile yapılmış ekmekler vb. besinler konulmalıdır. Alınan yiyeceklerin ambalajında gluten içerip içermediği iyice kontrol edilip tüketilmelidir.

Özel beslenme ilaveleri kullanılabilir. Bu ilavelerden en sık kullanılanlar, demir, folat, kalsiyum ve yağda eriyen (A, D, E, K) vitaminlerdir. Glutensiz diyete uyulmadığı takdirde hastalık belirti ve bulguları alevlenebilir.

Çölyak Hastalığının Çeşitleri Nelerdir?

Çölyak hastalığı çok farklı semptomlar ve bulgularla kendisini gösterebiliyor. Bazı hastalarda bulgular belirgin olurken, bazılarında çok hafif görülebiliyor. Bu özelliği nedeniyle hastalık klasik çölyak, atipik çölyak, sessiz çölyak ve potansiyel çölyak gibi farklı klinik tablolarda değerlendiriliyor.